زبان کشورهای مختلف تا حد زیادی تحت تاثیر تحولات فرهنگی و سیاسی آنها قرار گرفته است. در تاریخچه زبان انگلیسی هم این ویژگی به وضوح وجود دارد و مطالعه آن بدون مطالعه تاریخ بریتانیا امکان پذیر نیست. آیلتس تیم در این مقاله شما را با تاریخچه زبان انگلیسی و نکات جالبی در این مورد آشنا می کند. از پیدایش اقوام سلت گرفته تا سیر تحول الفبا در زبان انگلیسی و چگونگی تکامل این زبان و درآمدنش به شکل امروزی. انگلیسی زبانی است که همواره از واژه های جدید (از زبان های دیگر) استقبال کرده است و با حذف سریع واژه های قدیمی و ساخت واژههای جدید، پویا و بروز مانده است. این زبان بین المللی تاریخچه جالبی دارد که دانستن آن خالی از لطف نیست.
پیدایش اقوام سلت
برای بررسی تاریخچه زبان انگلیسی باید در مورد اقوام سلت نیز صحبت کرد. این قوم در 55 سال پیش از میلاد مسیح، در بریتانیا زندگی می کردند و می توان آنها را نیاکان ملل ایرلندی، اسکاتلندی و ولزی امروزی دانست. در حدود سال 55 قبل از میلاد بود که سپاهیان رومی به سرکردگی ژولیس سزار به این سرزمین یورش بردند و آنجا را تسخیر کردند. رومیها که تا حدود سالهای چهارصد بعد از میلاد در بریتانیا حضور داشته و بر این سرزمین حکومت کردند، نتوانستند زبان لاتین را در بریتانیا رونق دهند. اگرچه بسیاری کلمات با ریشه لاتین از این دوره در زبان انگلیسی امروزی باقی مانده است. مثلا نام بسیاری از شهرهای بریتانیا و حتی آمریکا حاوی عبارت caster یا chester است، مانند Manchester، ِDorchester و Lancaster . جالب است بدانید که این عبارت از ریشه لاتین castra گرفته شده و معنای آن، محل سکونت است. پس از دوپاره شدن امپراتوری روم، اقوام ژرمن تباری به نامهای آنگل، ساکسون و جوت به سرزمینهای بریتانیا مهاجرت کردند و در نژاد سلتی قدیم ادغام شدند. آنگل ها به تدریج گسترش یافتند و زبانی که با آن صحبت میکردند نیز انگلیش یا به زبان ما انگلیسی نامیده شد.
سیر تحولات زبان انگلیسی
تاریخچه زبان انگلیسی، لبریز از تغییر و تحولات بسیاری است که رفته رفته آن را به تکامل رساند. مورخین سیر تکامل زبان انگلیسی را به دوره هایی تحت عناوین زیر تقسیم بندی کرده اند:
انگلیسی کهن (1100-450 میلادی)
انگلیسی کهن یا آنگلو-ساکسون، از خانواده زبان های هندو-اروپایی است که بیشتر در میان اقوام مهاجر ژرمن رواج داشته است. حماسه بیووولف، یکی از دست نوشته های به جا مانده از آن دوران است که حماسه دلاوری های پادشاهی دانمارکی و مبارزاتش علیه اژدها و دیوان را به زبان انگلیسی کهن شرح می دهد. این زبان تحت تاثیر رواج دین مسیحیت در انگلستان قرار گرفت و کلمات لاتین از کتاب مقدس وارد آن شد. مثلا واژه هایی مثل dish، candle، master و monk که در ارتباط با کلیسا هستند، ریشه لاتین دارند. همچنین پس از حمله و سیطره اقوام اسکاندیناوی، کلماتی چون skin، skirt و sky از شمال اروپا وارد جزیره انگلستان شد. حتی ضمایر they و she نیز ریشه اسکاندیناوی دارند و این ضمایر در انگلیسی کهن hie و heo بودند.
انگلیسی میانه (1500-1100 میلادی)
پس از شکست سرداران انگلو-ساکسون، جانشنیان آنها زبان حکومتشان را به فرانسوی تغییر دادند. این زبان که آنگلو-نورمن نامیده میشد، مورد پذیرش مردم انگلستان قرار نگرفت اما بر زبان انگلیسی تاثیر گذاشت. کلماتی چون prison، castle، prince، court، army، soldier ریشه فرانسوی دارند و در حوزه های هنر و علم نیز در طول این تاریخ، کلماتی چون romance، tragedy، surgery و anatomy به فرهنگ لغت انگلیسی اضافه گردید. اما سلطه زبان فرانسوی بر انگلستان دیری نپایید و خیلی زود، این کشور به دوران انگلیسی میانه رسید. نحوه صرف افعال در انگلیسی میانه پیچیده تر از شکل امروزی بود اما ساختار جملات در آن راحت تر بود.
انگلیسی امروزی (1500میلادی تاکنون)
ورود ماشین چاپ از ایتالیا نقطه عطفی در تاریخچه زبان انگلیسی به شمار می رود. تا جایی که این مرحله را سرآغاز پیدایش انگلیسی امروزی می دانند. پس از این اخترع و از 1700 میلادی، کتابهای دستور زبان و فرهنگ های لغت چاپ شدند تا ساختار زبان به تدریج استاندارد و یکسان گردد. بریتانیا از این تاریخ به بعد دیگر مستعمره نبود و خود به یک کشور استعمارگر تبدیل شد. البته انگلیسی آمریکایی در طول تاریخ تبدیل به لهجه ای متمایز، با تغییرات نسبتا زیاد شد. در تاریخچه زبان انگلیسی باید به ورود لغات از مستعمره های این کشور نیز توجه کرد. هر ملیت و قومیتی که در ممالک انگلیسی زبان سکونت کردند، تعدادی از کلمات خود را وارد زبان انگلیسی کردند. به عنوان مثال کلمات rodeo از اسپانیا، kindergarten از آلمان، pizza از ایتالیا و jazz از قبیله ناشناخته ای از آفریقا وارد زبان انگلیسی شده اند.